Bełchatowskie giganty. Tak często określa się wielkie maszyny pracujące w Kopalni Bełchatów.
I faktycznie ich rozmiary są imponujące. Robią wrażenie szczególnie na osobach, które na co dzień nie mają związków z bełchatowską kopalnią. Dlatego też, zdarzające się od czasu do czasu wędrówki wielkich maszyn, z jednego miejsca pracy w inne, wzbudzają duże zainteresowanie. Ich transport to nie lada przedsięwzięcie.
Jak wydobywa się węgiel w kopalni Bełchatów?
Wydobycie węgla w KWB Bełchatów prowadzone jest w oparciu o pracę tzw. układu KTZ (koparka – taśmociąg – zwałowarka). Wszystkie maszyny, oprócz zwałowarki ZGOT 15400 są produkcji niemieckiej. Zakupiono je w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Zwałowarka ZGOT 15400 jest maszyną polską i zaczęła pracę w KWB Bełchatów na początku dwudziestego pierwszego wieku.
Wszystkie maszyny obsługiwane są przez pracowników, którzy pracują w tzw. ruchu ciągłym w czterobrygadowej organizacji czasu pracy. Na jednej takiej maszynie pracuje średnio 5 pracowników na każdej zmianie.
Maszyny w Kopalni Bełchatów. Jak wędruje węgiel?
Koparkami urabiany jest węgiel i zalegający nad nim nadkład (ziemia). Wydobyty przez koparki urobek kierowany jest bezpośrednio na współpracujące z nimi przenośniki taśmowe. Część przenośników transportuje węgiel bezpośrednio do Elektrowni Bełchatów lub na tzw. „plac uśredniania węgla”, na którym mieszany jest węgiel o różnych parametrach.
Nadkład natomiast przemieszczany jest ciągami przenośników do maszyn sypiących – tzw. zwałowarek. Maszyny te usypują hałdy z nadkładu, które nazywane są zwałowiskami wewnętrznymi lub zewnętrznymi.
W lipcu 2019 r. Kopalnia Bełchatów zakończyła zwałowanie zewnętrzne. W pobliżu koaplni powstały dwie dwóch sztucznie usypane góry - góra Kamieńsk i bliźniacza góra Kamieńsk. Obecnie nadkład umieszczany jest tylko na zwałowiskach wewnętrznych- wewnątrz odkrywek Bełchatów i Szczerców.
Koparki w Kopalni Bełchatów
Bełchatowskie koparki (K36,37,38,39,40,41,42,43,44,45,46) – stosowane są do usuwania nadkładu oraz do wydobywania węgla. Maszyny eksploatują kopalinę przy ciągłym obracaniu wysięgnika koła czerpakowego, dolna część koparki pozostaje nieruchoma.
Najmniejsza koparka waży ok. 3,6 ton, a największa ponad 7,9 ton. Maszyny poruszają się z prędkością od 2 do 9,0 m/min. Wysokość tych gigantów wynosi od 40 m do 77,1 metrów, a długość od 146 m do 198 m.
Koparki Łańcuchowe ERs 710 ( K73, K74) to koparki na podwoziu gąsienicowym. Maszyny poruszają się z prędkością ok 3,6 m/min. Wysokość ich wynosi 21 m i długość 82,5 m.
Najstarszą maszyną podstawową w KWB Bełchatów jest koparka wielonaczyniowa kołowa SchRs 4600x50 (K41), która 6 czerwca 1977 roku o godzinie 13.07 rozpoczęła prace polegające na zdjęciu pierwszych metrów sześciennych nadkładu.
Najmłodszą maszyną podstawową w KWB Bełchatów jest koparka wielonaczyniowa kołowa SchRs 4000x37,5 ( K46), która rozpoczęła prace 16 maja 1986 roku.
Zwałowarki w Kopalni Bełchatów
Zwałowarki taśmowe przeznaczone są do usypywania zwałowisk urobionych skał lub odpadów przemysłowych.
Dla potrzeb górnictwa odkrywkowego produkowane są zwałowarki:
szynowe, łańcuchowe jedno- i dwuzespołowe;
kroczące, taśmowe dwuzespołowe;
gąsienicowe, taśmowe jedno- i dwuzespołowe.
Maszyny poruszają się z prędkością około 6 m/min na gąsienicach o szerokości od 2800 do 4200 i ważą z podawarką od 2,5 ton do 3,9 ton. Mają 50 m wysokości, a długości od 190 m do 217 m. Maszyny zasilane są napięciem 30kV.
Najstarszą zwałowarką w KWB Bełchatów jest zwałowarka dwuzespołowa z taśmową dostawą urobku, na podwoziu gąsienicowym z zespołem pobierającym - przejezdnym wózkiem taśmowym A2RsB 12500.100 – Z. 94 z 1977 roku.
Najmłodszą zwałowarką jest ZGOT 15400.120 – (Z. 92) z 2002 roku.
Zobacz materiał archiwalny:
Ciekawostki o Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów
- Typowy wagon węglowy (tzw. węglarka) ma pojemność 72,5 m3. Największa maszyna podstawowa – koparka K-44 ma wydajność teoretyczną 11000 m3/h, czyli w ciągu godziny może wybrać tyle urobku, ile zmieściłoby się na ok. 152 takich wagonach – a pracuje przecież 24h/dobę.
Biedronka leci z prędkością ok 4 km/h. Jej lot od Góry Kamieńsk do Bliźniaczej Góry Kamieńsk w pobliżu Szczercowa w linii prostej zajmie jej około 6 godzin.
Długość trzeciej największej rzeki w Polsce – Warty to 808,2 km. Podobną, łączną długość mają przewody elektryczne zasilające obiekty w KWB Bełchatów – ok. 841 km.
Jeśli postawimy wszystkie maszyny podstawowe z Kopalni Bełchatów jedna na drugą to osiągniemy wysokość ok. 965 metrów czyli wyżej niż najwyższy wieżowiec na świecie - Burdż Chalifa w Dubaju mierzący 828 metrów.
Wysokość piramidy w Cholui w Meksyku (54 metry) zbliżona jest do wysokości bełchatowskich zwałowarek.
- Przebycie drogi z KWB Bełchatów do Złoczewa zajęłoby największej Koparce wielonaczyniowej kołowej SchRs 4000x50 K 44 (6 m/min) około 6 dni.
Jedna półka wydobywcza wyrobiska Kopalni Bełchatów ma ok. 30 metrów wysokości, to tyle co 10-piętrowy blok mieszkalny.
Długość wszystkich przenośników taśmowych bełchatowskiej kopalni odpowiada odległości w linii prostej z Kopalni Bełchatów do Wrocławia – około 150 kilometrów.
Powierzchnia odkrywek Pola Bełchatów i Pola Szczerców wynosi ok. 30 km2, tyle co powierzchnia całego miasta Bełchatowa.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?